
Zamek Stirling
Trudno wymienić wszystkie zalety wspaniałej zabytkowej twierdzy spoglądającej z wysokiej niedostępnej skały na miasto Stirling, niegdysiejszą stolicę Królestwa Szkocji. Zamek Stirling, za murami którego odbywała się koronacja kilku szkockich monarchów, podobnie jak i miasto, słynie z sędziwego już wieku i bogatej historii. Co więcej, ta potężna cytadela niejednokrotnie odgrywała ważną rolę w długotrwałej walce o niepodległość Szkocji, zniosła wiele oblężeń i była świadkiem w Bitwie pod Stirling (Striling Bridge), о której opowiada słynny film pt. «Waleczne serce». Obecnie ten gruntownie odrestaurowany zamek, kryjący wnętrza minionych epok, cieszy się ogromną popularnością wśród turystów zainteresowanych historią i kulturą Szkocji.
Historia Zamku Stirling
Wysoka, górująca nad rzeką Forth skała, na której w średniowieczu powstał kompleks budynków Zamku Stirling, była ważnym miejscem strategicznym jeszcze w czasach zamieszkiwania tych ziem przez plemiona celtyckie. Różnorakie celtyckie umocnienia istniały na owej skale już w okresie prób zdobycia przez Imperium Rzymskie tych wrogich i surowych ziem północnych. Po upadku imperium rozgorzała tu walka pomiędzy czterema sąsiednimi narodami: Piktów, Brytów, Scotti i Anglów. W połowie 9 wieku, w pobliżu osady Stirling, nazwa której powstała od dwóch celtyckich słów, «ster» (góra) i «lin» (rzeka), miało miejsce ważne dla przyszłej Szkocji wydarzenie. Król Piktów Kenneth I MacAlpin zdobył Stirling i rozgromił swych konkurentów, co w późniejszym czasie doprowadziło do powstania Królestwa Szkocji.
Pierwsze pisemne wzmianki na temat twierdzy Stirling datowane są na wiek 11, kiedy to obiekt ten należał do szkockich monarchów i traktowany był jako ważna cytadela na szlaku wiodącym w stronę Highlands. W 1072 roku, w okolicy tej ponownie miało miejsce ważne dla Szkocji wydarzenie – król Malcolm III Cenmore nie zaryzykował sprzeciwu wobec ogromnej armii Wilhelma Zdobywcy i wybrał podpisanie porozumienia, na mocy którego Szkocja miała wypłacić daninę anglo-normandzkiemu królowi. Na początku 12 wieku na skale rozpoczęła się budowa nowego zamku, która zakończyła się mniej więcej do roku 1110. Znaczna część zamkowych budynków w dalszym ciągu wykonana była z drewna, lecz mimo to, zamek spodobał się szkockiemu królowi Aleksandrowi I, który pomieszkał tu kilka lat, aż do momentu swej śmierci w 1124 roku. W roku 1130 król Dawid I nadał, powstałej wokół murów Zamku Stirling osadzie status miasta.
Co można zobaczyć?
W ciągu ostatnich dziesięcioleci przeprowadzono wiele prac mających na celu przywrócenie zamkowi jego historycznych budynków i wnętrz. Na dzień dzisiejszy, turyści mogą zwiedzić kilka, należących do zamkowego kompleksu, odrestaurowanych obiektów. Na wewnętrzny dziedziniec główny składają się najstarsze zamkowe budynki: Stary Pałac Królewski, wzniesiony w epoce Jakuba IV, Sala Wielka (Great Hall), przeznaczona na organizację oficjalnych przyjęć i uroczystości, oraz Kaplica Królewska, przebudowana według własnego upodobania przez kilku szkockich monarchów. Sala Wielka (Great Hall), w której, po przeprowadzonej w lipcu 1999 roku renowacji, królowa Elżbieta II otwarła sesję Parlamentu Szkocji, jest największą salą w zamku, przekraczającą nawet pod względem wymiarów podobną jej salę znajdującą się w Zamku w Edynburgu.
Na górnych zamkowych kondygnacjach mieszczą się ekspozycje muzeum batalionu «Górali z Argyll i Sutherland», przedstawiające główne etapy historii tego wojskowego oddziału: forma, nagroda, sztandar, trofea, dokumenty i fotografie. Mury niegdysiejszych zamkowych koszar kryją dziś w sobie sklepy z pamiątkami i kawiarnię. Na tarasach murów obronnych podziwiać można zabytkową broń oraz ogarnąć wzrokiem okolice zamku, na ziemiach których w różnych latach toczyły się liczne bitwy. Z wysokości murów rozpościerają się wspaniałe widoki na wiekowe już miasto, kręta rzekę Forth, а także słynny zabytek – Wallace Monument, wieżę upamiętniającą przywódcę szkockiego wojska walczącego w Bitwie pod Stirling (Striling Bridge). Ogromną popularnością wśród turystów cieszą się Kuchnie Królewskie, odkryte w czasie badań archeologicznych przeprowadzonych tu w 1921 roku. Obecnie w odnowionych kuchennych pomieszczeniach znajduje się interesująca ekspozycja – woskowe figury ludzi i zwierząt domowych, które tworzą niezwykle realną, szesnastowieczną atmosferę.
Pałac Królewski, stworzony za czasów króla Jakuba V, to wspaniały wzorzec architektury renesansowej z elementami stylu późnogotyckiego. W swym czasie, budynek ten stał się pierwszym renesansowym pałacem ulokowanym na Wyspach Brytyjskich i zasłynął ze swych zachwycających wnętrz oraz zdobień fasady. W Salach Królewskich podziwiać można unikatowy dębowy sufit, ukraszony różnorakimi rzeźbionymi medalionami przedstawiającymi królów, królowe, wpływowych arystokratów, postacie biblijne oraz inne osobistości. Sufit zasłynął jako «Głowy Stirlingów» (tzw. Stirling Heads), a do dnia dzisiejszego z 56 medalionów pozostało zaledwie około 40 portretów.
Zamek Stirling można zwiedzać: